Ik ben nog iedere dag blij dat ik de weg van keramiek ben ingeslagen. Maar het lastige aan dit vak is het bepalen hoeveel je vraagt voor een product! Je wilt jezelf niet uit de markt prijzen, maar een werkstuk van klei tot keramiek maken, kost nu eenmaal tijd, materiaal en stroom.
Pottenbakkers begrijpen hoeveel werk er in één product zit en snappen daarom ook dat er een bepaalde prijs voor bijvoorbeeld een mok wordt gevraagd. Ik heb prijzen gezien van boven de € 100,- (jazeker, voor één mok, niet een set van vier!).
Ik kan me voorstellen dat jullie wel eens van die prijzen kunnen schrikken. Dat deed ik in het begin ook! Mocht je willen weten hoeveel ik nu vraag voor mijn werkstukken, dan kun je kijken op mijn Etsy-pagina.
Daarom laat ik je graag zien hoeveel werk er in één product zit, van klei tot keramiek! Hoe vaak het product door de handen van de maker gaat voordat het (hopelijk) bij jou thuis komt te staan. En hoeveel aandacht ik eraan geef om een mooi eindproduct te maken.
Dus heb je altijd al eens willen weten hoe een product van klei tot keramiek wordt gemaakt? Hieronder vind je de stappen die een homp klei moet doorlopen om een eindproduct te worden: van klei tot keramiek.
- Klei afwegen en walken
De eerste stap is het afwegen van de juiste hoeveelheid klei en het goed ‘walken’. Dit kneden op de gipstafel zorgt ervoor dat er geen luchtbelletjes meer in de klei zitten. Dat helpt straks bij het centreren op de draaischijf.
- Een vorm draaien op de draaischijf
Het draaien is in eerste instantie het moeilijkste om te leren. Je begint met het centreren van je klei. Als het hompje klei niet 100% gecentreerd is, kun je er eigenlijk niets mee beginnen. En dat merk je dan in heel veel van de volgende stappen. Na het centreren maak je de vorm die je je pot wilt geven en snij je de bodem los met een snijdraad.
- Drogen
De pot moet dan eerst droog genoeg worden om het te kunnen vastpakken en bewerken: leerhard noemen we dit. In mijn pottenbakkerij duurt dit meestal een dag, afhankelijk van de grootte van het product. Maar kun je de volgende dag niet verder, dan moet je je werk in een plastic zak verpakken om ervoor te zorgen dat het niet téveel uitdroogt. Het lijkt heel simpel, want je zet een potje toch gewoon te drogen? Maar ook in dit proces moet je goed opletten en goed voor het product zorgen, want er kan nog veel misgaan.
- Vorm afdraaien, bodem afwerken
Is je werk leerhard, dan zet je je potje ondersteboven en werk je de bodem netjes af. Eventueel met een standring (voetje). Ook de zijkanten kun je nu nog een beetje bijwerken als die niet helemaal naar wens zijn. Dit noemen we afdraaien. De klei is nu nog steeds geen keramiek geworden.
- Optioneel: elementen toevoegen, zoals oortjes
Maak je een mok, dan moet je er in deze fase nog een oor aan vastzetten. De traditionele manier is het ‘trekken’ van een oor.
- Optioneel: decoratie zoals snijwerk of textuur
Er zijn veel verschillende decoratietechnieken die je in dit stadium kunt doen. Je kunt vormen uit de klei snijden, textuur erin krassen of juist vloeibare klei (slib) toevoegen om textuur te maken.
- Drogen
Heb je elementen aan het potje toegevoegd (zoals oren), dan moet alles heel rustig drogen, in een plastic zak. Dit kan wel een paar dagen duren voordat je het aan de lucht te drogen kunt zetten. Heb ik geen elementen toegevoegd, dan laat ik het potje gewoon aan de lucht drogen.
- Biscuitstook: van klei tot keramiek
Is het werk helemaal droog (ook dit kan echt wel even duren, helemaal als het regenachtig weer is) dan kan het voor de eerste keer gestookt worden. Dit noemen we de biscuitstook. Ik doe dit nu op 1020 graden. Ben je toch niet tevreden met wat je gemaakt hebt? Dan kun je het vóór de biscuitstook nog recyclen en weer iets anders van de klei maken. Stook je het? Dan kun je niet meer terug. Dit is het moment waarop klei tot keramiek verandert.
- Glazuren
Ook glazuren is een secuur werkje. Je hebt er verschillende manieren voor, maar de meeste glazuren die ik gebruik op dit moment, zijn kwastglazuren. Dat betekent dat je per product drie lagen glazuur moet aanbrengen. Tussendoor moet je even wachten tot het laagje goed droog is voordat je een nieuw laagje er overheen kunt aanbrengen.
- Glazuurstook
Is de glazuurlaag aangebracht, dan kan het product voor de laatste stook de oven in, om de glazuurlaag vast te smelten aan het aardewerk. Dit is altijd het spannendste gedeelte van het proces: komt het glazuur er mooi uit te zien, loopt het niet teveel uit? De oven moet heel rustig afkoelen en je kunt hem het beste pas openmaken als hij zo koud mogelijk is, om haarscheurtjes in het glazuur te voorkomen. Geduld is een schone zaak!
- Eindresultaat
Hopelijk hoef je de bodem niet meer bij te werken en kan het proces van fotograferen, producten online verkopen en versturen beginnen! En zo is klei tot keramiek veranderd!
Meer weten over klei of keramiek?
Wil jij meer weten over het proces van klei tot keramiek, of heb je een andere specifieke vraag aan mij? Laat het me gerust weten via mijn contactpagina.